Bài 1: Bốn Chân Lý ( Tứ Diệu Đế Là Gì ? Khám Phá Ý Nghĩa Sâu Sắc Của 4 Chân Lý

Tứ diệu đế là gì? “Tứ” có nghĩa là bốn; “diệu” là diệu kỳ, màu nhiệm; “đế” là sự thật. Ngoài ra, “Tứ diệu đế” còn được gọi là “Tứ Thánh đế”


*

Tứ diệu đế (Tứ Thánh đế) được coi là cốt tủy trong hệ thống giáo lý của nhà Phật. Xuyên suốt 49 năm hoằng Pháp, Đức Phật đã thuyết giảng Tứ diệu đế cho vô lượng chúng sinh có hữu duyên. Cho đến trước khi nhập Niết Bàn, Ngài cũng căn dặn chúng đệ tử phải lấy Tứ diệu đế làm “ngọn đèn” trên con đường thoát luân hồi sinh tử.

Bạn đang xem: Bài 1: Bốn Chân Lý ( Tứ Diệu Đế Là Gì ? Khám Phá Ý Nghĩa Sâu Sắc Của 4 Chân Lý

Vậy Tứ diệu đế là gì? Chùa Ba Vàng xin gửi đến quý Phật tử bài viết: “Tứ diệu đế là gì? 4 sự thật về cuộc đời con người mà ta cần biết!” qua lời giảng giải trên Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh.

Tứ diệu đế là gì?

“Tứ” có nghĩa là bốn; “diệu” là diệu kỳ, màu nhiệm; “đế” là sự thật. “Tứ diệu đế” là bốn sự thật màu nhiệm, diệu kỳ. Ngoài ra, “Tứ diệu đế” còn được gọi là “Tứ Thánh đế”, “Tứ chân đế” hay gọi tắt là “Tứ đế”.

*

Tứ diệu đế còn gọi là Tứ Thánh đế, Tứ chân đế hay Tứ đế


Tứ diệu đế còn gọi là Tứ Thánh đế, Tứ chân đế hay Tứ đế


Tứ diệu đế còn gọi là Tứ Thánh đế, Tứ chân đế hay Tứ đế


Trong bài Pháp “Lời vàng và đoàn thể những con người cao quý”, Sư Phụ lý giải: “Đức Phật tìm ra bốn sự thật: khổ đế, tập đế, diệt đế, đạo đế; gọi là Tứ diệu đế. Đây là bốn điều chân thật mà Đức Phật Thích Ca phát hiện ra, chứng nghiệm và tuyên bố về cuộc sống kiếp nhân sinh của chúng ta”.

Nhân duyên ra đời của Tứ diệu đế

Sau 49 ngày đêm thiền định dưới cội Bồ Đề, Thái tử Tất Đạt Đa thành tựu đạo quả Vô Thượng Bồ Đề và trở thành bậc Chính Đẳng Chính Giác, hiệu là Phật Thích Ca. Ngài đã chứng đạo tối thượng, thể nhập chân lý của pháp giới, thấu tỏ 4 sự thật của thế gian - chính là Tứ Diệu Đế. Khi đó, tâm Ngài lắng trong thanh tịnh, diệt trừ hoàn toàn mọi đau khổ, cấu uế và phiền não trong tâm.

Với lòng từ bi vô tận, Đức Phật muốn đem sự thật ấy thuyết giảng, giáo hóa cho khắp muôn loài để đưa chúng sinh thoát vòng sinh tử luân hồi.

Sư Phụ chia sẻ: “Tứ Thánh Đế được Đức Phật thuyết ngay trong bài kinh đầu tiên. Đức Phật thuyết gọi là chuyển bánh xe Pháp, được thuyết trong bài kinh chuyển Pháp luân khi Đức Phật đến thành Ba La Nại, đến Vườn nai để thuyết Pháp độ cho năm anh em ông Kiều Trần Như”.

*

Tứ diệu đế được Đức Phật thuyết giảng lần đầu tiên cho 5 anh em ông Kiều Trần Như ngay sau khi Ngài thành đạo


Tứ diệu đế được Đức Phật thuyết giảng lần đầu tiên cho 5 anh em ông Kiều Trần Như ngay sau khi Ngài thành đạo


Ngài độ cho năm anh em ông Kiều Trần Như chứng quả và giác ngộ giải thoát. Từ đây, Tăng đoàn đã được thành lập, mở ra con đường hoằng dương chính Pháp rộng lớn sau này.

Tứ diệu đế gồm những gì?

Sư Phụ chia sẻ về Tứ diệu đế mà Đức Phật đã thuyết giảng là: Khổ đế, Tập đế, Diệt đế và Đạo đế. Vậy bốn chân lý vi diệu, cao quý ấy được hiểu như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu qua lời Sư Phụ phân tích dưới đây:

Khổ đế là gì?

Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: “Phật nói đời khổ là sự thật. Sinh là khổ, già là khổ, bệnh tật là khổ, chết là khổ, yêu nhau phải xa là khổ, ghét nhau phải gặp mặt là khổ, cầu mong không được toại ý là khổ và thân ngũ ấm xí thịnh là khổ. Đó là 8 nỗi khổ lớn. Chúng ta phải thấy rõ sự thật cuộc đời là khổ. Dẫu chúng ta có làm vua, làm tướng, hay làm gì đi nữa thì cũng đều khổ, đều chịu quy luật vô thường mà khổ”. Sư Phụ cũng lý giải về tám nỗi khổ mà chúng sinh nào cũng gặp phải.

#1 Sinh là khổ

Sư Phụ dẫn chứng: “Khi mang thai, người mẹ khổ, thai nhi ở trong bụng mẹ cũng đau khổ. Người ta nói thai nhi ở trong bụng mẹ như trong ngục tù, chín tháng tối tăm, nhầy nhụa, chịu đủ thứ nóng lạnh. Mẹ ăn nóng thì bị nóng, mẹ ăn lạnh thì bị lạnh. Người mẹ cũng không sung sướng, rất nặng nề, vất vả, mệt nhọc. Chúng ta biết cửa sinh là cửa tử, cho nên rất nhiều người phụ nữ khi sinh con là mất mạng. Và khi ra đời, đứa con tiếp xúc với môi trường bên ngoài, nó rất đau, rất rát, khác lạ nên khóc khổ luôn”.

Xem thêm: Khuyến mãi nhà cái Bj88 và những điều bạn nên biết

Sau khi sinh ra thì chúng ta phải làm việc vất vả, làm ngày làm đêm để nuôi sống thân tứ đại. Vậy nên nhà Phật mới dạy sinh ra đời là khổ.


Tứ diệu đế được Đức Phật thuyết giảng lần đầu tiên cho 5 anh em ông Kiều Trần Như ngay sau khi Ngài thành đạo


Người mẹ mang thai khổ sở, mệt nhọc thì thai nhi trong bụng cũng rất khổ sở (ảnh minh họa)


Người mẹ mang thai khổ sở, mệt nhọc thì thai nhi trong bụng cũng rất khổ sở (ảnh minh họa)


Người mẹ mang thai khổ sở, mệt nhọc thì thai nhi trong bụng cũng rất khổ sở (ảnh minh họa)


Người mẹ mang thai khổ sở, mệt nhọc thì thai nhi trong bụng cũng rất khổ sở (ảnh minh họa)


#2 Già là khổ

Sư Phụ chia sẻ: “Ai lớn tuổi tầm 50, 60, 70 tuổi thì bắt đầu thấm được việc già là khổ, mắt mờ, tai điếc, tay mỏi, gối chùn, lưng còng, đầu bắt đầu lẫn lộn, lú lẫn, rất khổ! Về già con người hết giá trị dần”.Vậy nên già là khổ và chắc hẳn trong chúng ta không ai thích già cả.

Già là một sự thật của cuộc đời bởi chúng ta ai rồi cũng sẽ già (ảnh minh họa)


#3 Bệnh là khổ

Sư Phụ giảng giải: “Bệnh là khổ, cực khổ nên không ai muốn bị bệnh. Chúng ta mắc những bệnh do virus, môi trường bên ngoài xâm nhập vào hoặc có bệnh ngay ở nơi tự thân mình hành khổ khiến chúng ta vô cùng đau đớn. Không một ai không trải qua bệnh, không bệnh nọ cũng bệnh kia, ai trong đời đều có bệnh, đều thấy rất đau khổ và sợ hãi”.

Sự khổ thứ ba trong Khổ đế - “bệnh là khổ”


#4 Chết là khổ

Sư Phụ phân tích: “Chết là chấm hết cuộc đời, buông bỏ, để lại hết tất cả hai tay trắng mà ra đi nhưng mịt mờ con đường phía trước không biết đi về đâu”.

Sư Phụ lấy ví dụ việc chết cũng giống như đang đêm có người đuổi ra khỏi nhà mà mình lại không biết phải đi đâu thì bản thân sẽ thấy rất sợ. Ngược lại, nếu đuổi đi mà ta biết nơi mình sẽ đến, biết đường đi thì không còn sợ nữa. Mặt khác, chết là bỏ lại tất cả: Công danh, địa vị, tài sản, vợ con, thân thể mình. Cho nên, chết là một sự khổ lớn của chúng sinh. Tuy nhiên sự thật của cuộc đời là ai cũng phải chết.

#5 Cầu bất đắc khổ

Sư Phụ dẫn chứng: “Chúng ta mong cả trăm điều, đi chùa, đi đền, đi phủ khấn vái, trăm cầu nghìn cầu nhưng cũng không được bao nhiêu. Vì không toại ý cho nên khổ mà chúng ta thường bất toại ý rất nhiều. Có khi cầu lại được điều trái ngược, không như ý khổ càng thêm khổ”.

Xem thêm: giai vo bai tap toan lop 5 tap 2 bai 152

Những mong muốn ở đời như công danh, tiền bạc, tình yêu, con cái,... mà không được như ý, đều khiến chúng ta khổ.

#6 Ái biệt ly khổ

Sư Phụ cũng chia sẻ rằng, yêu thương nhưng không được gần gũi, phải xa lìa sẽ sinh ra đau khổ.

Sư Phụ lấy ví dụ: “Những người mình yêu thương, quý mến mà mình phải xa lìa là khổ. Trong gia đình cha mẹ ly thân, ly dị nhau; mình khổ. Người bạn, người yêu của mình phải điều chuyển đi công tác xa mình cũng khổ. Mình muốn làm sao người thân, người yêu của mình cứ ở bên cạnh mình. Nhưng sự đời lại không được thế mà luôn trái ý mình”.